Antalya'daki Aziz Nikolaos Kilisesi'nde lahit bulundu! Noel Baba'nın mezarı olabilir
Antalya'nın Demre ilçesinde, dünyaca “Noel Baba” olarak bilinen Aziz Nikolaos'un adını taşıyan kilisede yapılan kazılarda, bölge tarihine ışık tutacak tarihi bir keşifte bulunuldu. Sondaj sırasında kiliseyi güneyden çevreleyen iki katlı binanın alt katında bir lahit ortaya çıkarıldı. Kazı ekibi şu ana kadar kilise avlusunu güneyden sınırlayan 2 katlı binada yapılan sondaj çalışmaları sırasında ortaya çıkan lahit kapağını gün yüzüne çıkardı. Kazısı titizlikle yürütülen lahit, Orta Çağ'da bölgede meydana gelen deprem ve tsunaminin ardından alüvyonla kaplanan antik bir kilisenin tabanının altında bulundu. Kaynaklara göre bunun, kutsal Temenos veya Myra nekropolü yakınlarında bir yere gömüldüğü bilinen Aziz Nikolaos'un mezarı olabileceği de düşünülüyor. Ölüm yıldönümü 6 Aralık olan Aziz Nikolaos'un mezarı için büyük heyecan yaratan lahit buluntusunun yer altındaki kısmının ortaya çıkarılması ve yapılacak bilimsel çalışmalarla bilgiler daha da netleşecek.
YERALTI YAKLAŞIK 2 METREDİR
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi, Kazı Başkanı Doç. Ebru Fatma Fındık, Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın kilisede yürüttüğü kazılarda ve “Geleceğe Miras” projesi kapsamında bulunan lahitin, 20 metre uzunluğundaki bir höyüğün içinde yer aldığını anlattı. Kilise avlusunu güneyden sınırlayan katlı bina katları. Doç. Dr. Fındık, “Söz konusu yapıda sondaj çalışmaları sırasında sürpriz bir lahitle karşılaştık. Bezemesiz lahitler grubuna ait olan bu eser, yerel taştan yapılmış olup, hafif yüksek fıçı biçimli bir kapağa sahiptir. Kapağın dar yüzünde yarım daire şeklinde bir çıkıntı oluşturan bir kulp bulunmaktadır. Lahitin yaklaşık 2 metre uzunluğundaki yer altı kısmının 1,5-2 metre yüksekliğinde olduğu tahmin ediliyor. İlk değerlendirmelere göre bölgedeki lahit tipleriyle benzerliği şaşırtıcı. Ayrıca lahitlere ulaşmadan önce yapılan sondajlarda çok sayıda pişmiş toprak kandil parçası ve hayvan kemikleri bulunmuştur. San Nicola Kilisesi kazılarında ilk kez “in situ” olduğunu düşündüğümüz bir lahitle karşılaşıyoruz. Aziz Nikolaos'un mezarının bulunduğuna inanılan kilisenin çok yakınında bir lahit bulunması bizi son derece heyecanlandırdı. Proje kapsamında lahitin bulunduğu yerin kazı ve restorasyonunu tamamlayarak ülkemiz turizmine kazandırmaktan mutluluk duyacağız” dedi.
ORTAÇAĞ DÖNEMİ harabeleri altında bulundu
Doç. Orta Çağ'da yaşanan tsunami sonrası su baskını altında kalan antik kilisenin tabanında bulunan lahit hakkında bilgi verdi. Dr. Ebru Fatma Fındık, tsunaminin ardından oluşan çok kumlu ve çakıllı tabakayı kaldırdıklarında altında bir lahit bulduklarını anlattı. Doç. bu konuyla ilgili jeologların yakın zamanda gelip araştırma ve inceleme yapacaklarını belirtti. Dr. Fındık, şunları söyledi: “Çünkü buranın tarihinde sel ve tsunamilerin yaşandığını da biliyoruz. “Dolayısıyla bu çok önemli bir veri. Lahitin muhtemelen henüz bilmediğimiz bir tarihte meydana gelen bir sel veya tsunaminin getirdiği bu çakıl ve kum tabakasıyla kaplandığını, dolayısıyla günümüze kadar sağlam bir şekilde ayakta kaldığını tahmin ediyoruz. günümüz” dedi.
YERLİ KİREÇ TAŞI MALZEMEDEN YAPILMIŞTIR
Doç. lahitin hemen üstünde bir duvar olduğunu iddia etti. Dr. Fındık, şunları söyledi: “Bu duvar aslında bize, gördüğünüz gibi lahitin duvardan daha aşağıda olduğunu gösteriyor ve bu duvarın yapıldığı dönemde buna sadece su baskını diyelim. Lahit bu kum tabakasının altında olduğundan duvar yapılırken görememişler. Bu nedenle bugün bize bu şekilde ulaşabildi. Lahit aslında yerel bir malzeme olan kireç taşından yapılmıştır. Son derece basit ve süssüz bir lahittir ancak aynı zamanda bölgesel bir karakter de göstermektedir. Şimdilik geçmişi hakkında bir şey söylemek için çok erken. Çünkü sadece lahit değil, lahit çevresindeki diğer buluntuları da değerlendiriyoruz. “Bilimsel çalışmayı tamamladıktan sonra lahitin tarihine ilişkin bilgileri de bilim dünyasıyla paylaşacağız” dedi.
MYRA'NIN KUTSAL TEMENOS ALANINA YAKIN
Doç. ayrıca bu lahitin neden bu kadar önemli olduğunu da açıkladı. Dr. Ebru Fatma Fındık, “Gördüğünüz gibi burası aslında bir binanın içi. Bir yer var ve önce başka bir binaya rastlıyoruz. Bina kalıntıları ve mimari verilerle karşılaşıyoruz. Aziz Nikolaos ile ilgili 5. yüzyıl ve sonrası kaynakları incelediğimizde Aziz'in Myra şehrinin teneros kutsal alanı yani mezarlık alanının yakınında gömüldüğünü biliyoruz. “Ve aslında bu verinin kilisede bugüne kadar ortaya çıkarılan ilk lahit, yani kazılar sırasında gün ışığına çıkarılan ilk lahit olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
'AZİZ NİKOLAUS'UN BURAYA GÖMÜLDÜĞÜNÜ DOĞRULAYAN VERİLERDEN'
Bu verinin önemini anlatan Doç. Dr. Fındık, şunları söyledi: “Kaynakları doğrulayıcı arkeolojik bulgu olarak değerlendiriyoruz. Yani Aziz Nikolaos'un mezar yeri konusundaki tartışmalar günümüzde de devam ederken, bu lahit sayesinde şunu önerebiliriz; Aziz aslında Myra şehrinin kutsal Temenos'unda, yani nekropol alanına yakın bir yere gömülmüştü. Bu aslında şu anlama geliyor: Her ne kadar lahit muhtemelen daha erken bir döneme ait olsa da, veriler bize Aziz Nikolaos'un aslında burada gömülü olduğunu gösteriyor. Yani Aziz Nikolaos'un mezarının aslında kilisede bulunduğunu gösteren verilerden birini oluşturuyor. “Yani aslında bize dönemin kaynaklarını doğrulayan veriler veriyor” dedi.
